-Κύριε Βασιλείου, πώς εμπνευστήκατε αυτήν την ιδέα για να φτιάξετε μια εκπαιδευτική δομή για ΑμεΑ και μάλιστα στη συγκεκριμένη περιοχή;
Η ιδέα πρωτοξεκίνησε όταν είχα πάει για εκπαιδευτικούς λόγους στην Φινλανδία, όπου το εκπαιδευτικό σύστημα έχει τα παιδιά με αναπηρίες στην ίδια σχολική μονάδα με τα παιδιά του τοπικού πληθυσμού, τα οποία έκαναν μαζί τα διαλείμματά τους, έπαιζαν όλα μαζί και η ιδέα ξεκίνησε από εκεί, ώστε να γίνει μία ίδια δομή στον τόπο κατοικίας μου, στον οποίο βρίσκομαι από μικρό παιδί, στο Ασβεστοχώρι και να βοηθήσουμε την τοπική κοινωνία σε αυτό το κομμάτι.
-Τί σας έκανε εντύπωση όταν άρχισε να πρωτολειτουργεί; Υπάρχει κάτι που σας παραξένεψε;
Η αλήθεια είναι ότι, όταν σκεφτήκαμε να ανοίξουμε την δομή στο Ασβεστοχώρι, πιστεύαμε και υπολογίζαμε, ότι τα παιδιά που θα έρχονται θα είναι από την Θεσσαλονίκη και απλά θα έρχονται στο Ασβεστοχώρι. Ωστόσο προς μεγάλη μας έκπληξη είδαμε, ότι τελικά η αναπηρία βρίσκεται σε κάθε περιοχή. Απλά, δεν μπορούμε να διακρίνουμε τα άτομα με αναπηρία, πιο πολύ γιατί δεν τα αφήνουμε εμείς οι ίδιοι ως κοινωνία να ζήσουν φυσιολογικά, να κινηθούν φυσιολογικά και για αυτόν τον λόγο δεν υπολογίζουμε πόσα άτομα είναι. Όταν λοιπόν άνοιξε η δομή καταλάβαμε, ότι υπάρχουν πάρα πολλά άτομα με αναπηρίες, τα οποία βρίσκονται στο Ασβεστοχώρι, σε κάθε τόπο γενικότερα, τα οποία ωφελούνται από το πρόγραμμά μας. Επίσης, η μεγαλύτερη έκπληξή μας ήταν, ότι ακόμα και μέσα στο ίδιο μας το χωριό υπήρχαν πάρα πολλά παιδιά με αναπηρίες και είναι ένα μάθημα για εμάς, ότι θα πρέπει ο καθένας ξεχωριστά να βοηθήσει από την μεριά του, ακόμα και το μέρος όπου παρκάρει το αμάξι του, πώς συμπεριφέρεται στα άτομα με αναπηρίες, την αποδοχή που έχει και τον τρόπο που συμπεριφέρεται, ώστε να μπορέσουν εκείνα να ζήσουν φυσιολογικά όπως όλοι εμείς.
-Τί είδους δεξιότητες μπορεί να προσφέρει μια τέτοια δομή; Τί ακριβώς μπορεί να προσφέρει σε αυτά τα άτομα;
Η δομή σαν ιδέα του κράτους είναι για δημιουργική απασχόληση. Στην ουσία δεν μπορούν να γίνουν θεραπείες, είτε εργοθεραπεία, είτε λογοθεραπεία στον χώρο μας. Μπορούν όμως να γίνουν εργοθεραπευτικά ή λογοθεραπευτικά παιχνίδια είτε διάφορα άλλα εργαστήρια, τα οποία έχουν στόχο την δημιουργική απασχόληση των παιδιών αλλά και να βοηθήσουν τις οικογένειες των παιδιών αυτών, ώστε να μπορέσουν είτε να εργαστούν οι μητέρες (το πρόγραμμα είναι κυρίως για τις μητέρες) - να βρουν τον χρόνο να εργαστούν, - είτε να μπορούν να κάνουν διάφορες άλλες εργασίες, τις οποίες βοηθάμε από την πλευρά μας να δημιουργηθεί χρόνος για αυτές.
-Το προφίλ των μαθητών -με την ευρεία έννοια- γιατί δεν είναι μόνο παιδιά ,αλλά και ενήλικες- ποιο είναι;
Στην πρωινή μας βάρδια, τα άτομα που εξυπηρετούμε είναι άτομα που έχουν τελειώσει το σχολείο. Δεν περιορίζεται η ηλικία και επίσης η ηλικία ενός ατόμου με αναπηρία διαφέρει όχι ως προς το ηλικιακό εύρος. Για παράδειγμα, ένα παιδί με εγκεφαλική παράλυση μπορεί ηλικιακά να είναι 50-60 χρονών και νοητικά να είναι στα 20-25 έτη. Δεν έχει να κάνει τόσο πολύ με την ηλικιακή κατανομή ενός ατόμου με αναπηρία, αλλά με την νοητική ηλικία.
-Βάση στερεοτύπων τώρα, γιατί ακούν για αυτή τη δουλειά και το θεωρούν κάτι δύσκολο να φροντίσουν άτομα που το καθένα έχει τις όποιες ιδιαιτερότητές του. Τελικά όμως με βάση την δική σας εμπειρία, είναι δύσκολη αυτή η δουλειά;
Η δυσκολία στη δουλειά μας έγκειται στο πως εκλαμβάνουμε την αναπηρία και όλοι εμείς οι εργαζόμενοι του Αποσπερίτη δεν βλέπουμε τα άτομα με αναπηρία όυτε με οίκτο και ούτε λυπομαστε για αυτά τα παιδιά. Το μόνο που κοιτάζουμε, είναι πώς μπορούμε να βοηθήσουμε σε αυτή την διαδικασία και πώς θα μπορέσουμε μέσω της δουλειάς μας και τον επιστημονικών μας γνώσεων, να μπορέσουμε να καταρτίσουμε τα καλύτερα προγράμματα μέσω του εξιδικευμένου προσωπικού που έχουμε, ώστε να μπορέσουμε να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά και κάθε παιδί ξεχωριστά ως προς την αναπηρία του.
-Εμείς λοιπόν ως κοινωνία, πώς θα έπρεπε να φερόμαστε σε αυτά τα άτομα, ώστε να μην τα παραξενέψουμε ή να τα κάνουμε να νιώσουν άβολα; Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος τρόπος;
Κατά πρώτο και κύριο είναι, ότι θα πρέπει οποιοδήποτε άτομο αυτής της κοινωνίας, να σέβεται τον εαυτό του ανεξαρτήτως αναπηριών. Δεν έχει να κάνει μόνο με τί αναπηρία έχει ο καθένας, ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, και ο κάθε άνθρωπος πρέπει να σέβεται τον συνάνθρωπό του. Μέσα από τον σεβασμό για τον συνάνθρωπο, θα μπορέσουμε να καλύψουμε όλες τις ανισότητες που υπάρχουν στην κοινωνία μας, θα πρέπει εκτός των απλών παραδειγμάτων τύπου πού παρκάρουμε το αμάξι μας, αν κλείνουμε μια ράμπα για άτομα με αναπηρία, πόσο μάλλον να αφήνουμε πράγματα μπροστά στην διάβαση των τυφλών ή ακόμα και οι ίδιοι να βλέπουμε ένα άτομο με αναπηρία και όχι απλά να μην τον βοηθάμε αλλά και να το κοροϊδεύουμε κιόλας. Το πρώτο είναι αυτό και το δεύτερο είναι εμείς οι ίδιοι να εκπαιδεύσουμε την νέα γενιά, τα παιδιά μας, στο ότι είμαστε όλοι διαφορετικοί, μα όλοι ίσοι.
-Πιστεύετε πάντως, ότι η κοινωνία έχει ή μπορεί να αλλάξει στον τρόπο αντιμετώπισης των ΑμεΑ;
Στα 15 έτη που ασχολούμαι με την αναπηρία, έχω δει ότι υπάρχουν προσπάθειες από διαφορετικούς φορείς και από διαφορετικές πλευρές της κοινωνίας προς την σωστή κατεύθυνση. Γίνονται πραγματικά δράσεις, οι οποίες έχουν στόχο να αμβλυθούν αυτές οι συμπεριφορές, ώστε να μπορέσουμε εκτός από το να αποδεχτούμε, αλλά και να συμπεριφερθούμε σωστά στα ΑμεΑ. Θεωρώ, ότι η νέα γενιά και το μέλλον προδιαγράφεται θετικό και ευοίωνο -να το πω έτσι-, ώστε να καλητερεύουμε χρόνο με τον χρόνο και να μπορέσουμε στο μέλλον να σκεφτόμαστε θετικά, ότι τελικά υπάρχει ελπίδα για να καλυφτούν όλες αυτές οι ανισότητες.
-Η δουλειά σας πάντως βρήκε την απήχηση που περιμένατε; Πήρατε την στήριξη που αναμένατε από το κράτος και την τοπική κοινωνία;
Ο καθένας από την πλευρά του, προσπαθεί να βοηθήσει προς την σωστή κατεύθυνση τα άτομα με αναπηρία, ωστόσο χρειάζεται συνέχεια παραπάνω βοήθεια τόσο η δομή μας, όσο και τα ΑμεΑ.
-Θα προτείνατε την ειδική αγωγή ως μελλοντική επαγγελματική επιλογή για έναν νέο άνθρωπο;
Βλέποντας τα ευρωπαϊκά προγράμματα και τις θέσεις εργασίας που υπάρχουν ήδη στη χώρα μας, θεωρώ ότι είναι μια πολύ καλή προοπτική για τα παιδιά που σκέφτονται να ασχοληθούν με την ειδική αγωγή. Ωστόσο, στην ειδική αγωγή θα πρέπει να μπορούν να δουλέψουν με τα άτομα με αναπηρία, να μην τα λυπούνται και να ξεχωρίσουν μέσα τους, ότι το επάγγελμα και η επιστήμη τους θα βοηθήσει τα άτομα με αναπηρία για ένα καλύτερο μέλλον.
-Χρειάζεται όλοι εμείς να συνεισφέρουμε κάτι σε υλικοτεχνική υποδομή;
Νομίζω ότι υλικοτεχνικά δεν χρειάζονται κάτι ούτε τα παιδιά, ούτε η οικογένειές τους. Χρειάζονται περισσότερο ψυχολογική και κοινωνική στήριξη και η βοήθειά μας έγκειται στο πώς θα εκπαιδεύσουμε και θα μεγαλώσουμε τη νέα γενιά, ώστε να είναι καλύτερη από την δικιά μας.
-Άρα λοιπόν, η ενδεδειγμένη συμπεριφορά απέναντι στα ΑμεΑ ώστε να μην νιώθουν άβολα -και όχι μόνο- ποια είναι; Έτσι συνοπτικά.
Συνοπτικά, θα πρέπει να κοιτάξουμε τον συνάνθρωπό μας ανεξαρτήτως αναπηρίας. Θα πρέπει να κατανοήσουμε, ότι διαφορετικός είναι αυτός ο οποίος έχει π.χ διαφορετικό χρώμα μαλλιών, διαφορετικά ανατομικά χαρακτηριστικά και όχι μόνο στο πλαίσιο ότι έχει κάποια αναπηρία. Ο πιο αδύναμος σε μία τάξη θα πρέπει να στηριχθεί και όχι μόνο το παιδί που έχει αποδεδειγμένα κάποια αναπηρία, ώστε να μπορέσουμε όλοι μαζί να πορευτούμε σε ένα καλύτερο μέλλον.
-Η δομή αυτή πόσα χρόνια λειτουργεί;
Τρία χρόνια.
-Πώς βλέπετε την όλη κατάσταση τρία χρόνια μετά;
Τρία χρόνια μετά, έχουμε περισσότερη γνώση του αντικειμένου και έχουμε πολύ περισσότερες ιδέες και έχουμε την ίδια διάθεση και την ίδια φλόγα από την ημέρα που ξεκινήσαμε.
-Σας ευχαριστώ για την συνέντευξη και μακάρι με την ίδια φλόγα να συνεχίσει δυναμικά το έργο σας.
Χριστοδούλου Μάρκος