Πρόσφατα, παρακολούθησα ένα σεμινάριο αναφορικά με τα κριτήρια επιλογής επαγγέλματος. Από αυτά που ακούστηκαν, ιδιαίτερο προβληματισμό μου προκάλεσε ο παραγκωνισμός των επαγγελμάτων με περιορισμένες προοπτικές εξέλιξης που έχει σημειωθεί, καθώς και η προτίμηση άλλων, πιο επισφαλών. Προσωπικά, θα κατέφευγα σε μία εργασία της αρεσκείας μου, ακόμη και αν οι πιθανότητες εξέλιξης δεν ήταν αισιόδοξες.
Ειδικότερα, θεωρώ πως η επιλογή επαγγελματικής ενασχόλησης με γνώμονα τα ενδιαφέροντα και τις δεξιότητες μας, καλλιεργεί το αίσθημα της κοινωνικής συνείδησης. Αυτό συμβαίνει διότι με αυτόν τον τρόπο εργαζόμαστε με μεγαλύτερο ζήλο, αφοσίωση και προσήλωση, έχοντας ως απώτερο σκοπό την αύξηση της αποδοτικότητας μας. Αναλυτικότερα, η έντονη αυτή επιθυμία για προσωπική εξέλιξη αποσκοπεί στο να προσφέρουμε όσο το δυνατό περισσότερα στο κοινωνικό σύνολο, επομένως αποκτάμε το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης και του ενδιαφέροντος για το συνάνθρωπο.
Επιπρόσθετα, θεωρώ πως μια τέτοια επιλογή καθιστά ευκολότερο για το άτομο να διαπρέψει στον κλάδο του. Συγκεκριμένα, είναι γεγονός ότι στα επαγγέλματα αυτά δεν υπάρχει ιδιαίτερος ανταγωνισμός, καθώς σύμφωνα με τις πληροφορίες που άντλησα από το σεμινάριο αυτό, η πλειονότητα των νέων επιλέγει εργασία στηριζόμενη σε οικονομικά κριτήρια. Έτσι, οι ελλείψεις που δημιουργεί η κατάσταση αυτή σε ορισμένους επαγγελματικούς κλάδους, ενδέχεται να προσφέρει τη δυνατότητα εφαρμογής πολλών καινοτομιών σε όσους σπεύσουν να τις εκμεταλλευτούν.
Όπως αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, υπάρχουν εύλογοι παράμετροι που δικαιολογούν την άσκηση μιας εργασίας χωρίς οικονομικές προοπτικές. Ωστόσο, πολλοί εξακολουθούν να απορρίπτουν τέτοιου είδους επαγγέλματα, γεγονός που οδηγεί στο ερώτημα: Τι εμποδίζει επομένως την ελεύθερη επιλογή επαγγέλματος;
Σημαντική τροχοπέδη του ζητήματος αυτού συνιστούν οι κοινωνικοί παράγοντες.Ειδικότερα, η κοινωνία προωθεί διαρκώς στερεοτυπικές αντιλήψεις οι οποίες, είτε εξαίρουν τα επαγγέλματα που διακρίνονται από υψηλό ηθικό κύρος, είτε υποτιμούν άλλα. Αποτέλεσμα αυτού του φαινομένου αποτελεί η έμμεση χειραγώγηση και ο προσανατολισμός των νέων στην επιλογή επαγγέλματος κυρίως με βάση οικονομικά κριτήρια και όχι τα ενδιαφέροντά τους.
Επιπλέον, ανασταλτικός παράγοντας αποτελεί το οικογενειακό περιβάλλον του εκάστοτε ανθρώπου. Συγκεκριμένα, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες προερχόμενοι από την οικογένεια οι οποίοι μπορούν να παρεμποδίσουν τις ορθές επαγγελματικές αποφάσεις των νέων και να επηρεάσουν σημαντικά την κρίση τους. Τέτοιοι παράγοντες είναι η πίεση που ασκείται πολλές φορές στο άτομο προκειμένου να συνεχιστεί μία οικογενειακή επιχείρηση, το μη υποστηρικτικό – ενθαρρυντικό περιβάλλον, καθώς και η έλλειψη οικονομικών πόρων που θα μπορούσε να αναστέλλει τη συνεισφορά και την καλύτερη στήριξη των επαγγελματικών βημάτων των παιδιών τους.
Συνοψίζοντας, συμπεραίνουμε πως η απόρριψη επαγγελμάτων για τα οποία ενδιαφερόμαστε πραγματικά, εξαιτίας της αδυναμίας τους να μας επωφελήσουν υλικά, ενδέχεται να μας στερήσει αρκετά οφέλη από τη ζωή μας. Για τον λόγο αυτό, ας σταθούμε όλοι αρωγοί στην αποδοκιμασία μιας τέτοιας επιλογής και στην επικρότησης της αντίθεσή της.
Γεωργία Παπαδοπούλου