Πρόσφατα, παρακολούθησα μία ενημερωτική ημερίδα αναφορικά με τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό. Από αυτά που ακούστηκαν, ιδιαίτερο προβληματικό μου προκάλεσε οι επιδράσεις των γονέων στις επαγγελματικές αποφάσεις των παιδιών τους. Άραγε πόσο καθοριστικό ρόλο στην επαγγελματική επιλογή των εφήβων διαδραματίζουν οι γονείς;
Αρχικά, οι γονείς μπορούν να επιδράσουν θετικά στις κρίσιμες αυτές αποφάσεις που καλούνται να πάρουν τα παιδιά τους, λόγω της εμπειρίας τους. Αναλυτικότερα, ο άνθρωπος καλείται από ένα πολύ νεαρό ηλικιακό στάδιο να κάνει κρίσιμες επιλογές καθοριστικού χαρακτήρα για το υπόλοιπο της ζωής του. Ειδικότερα, οι έφηβοι δυσκολεύονται να σκεφτούν μακρυπρόθεσμα και να λάβουν υπόψη βασικούς παράγοντες προκειμένου να οδηγηθούν σε μία ορθή επιλογή, εξαιτίας της ανωριμότητας και της επιπολαιότητας της ψυχοσύνθεσής τους. Σε αυτήν την περίπτωση, η παρουσία γονέων κρίνεται απαραίτητη καθώς συμβάλλει στην αναγκαία καθοδήγηση των αποπροσανατολισμένων παιδιών τους.
Ακόμη, ένα υγιές οικογενειακό περιβάλλον μπορεί να λειτουργήσει εμψυχωτικά. Ειδικότερα, είναι γεγονός ότι πολλοί μαθητές αισθάνονται ότι δεν μπορούν να τα καταφέρουν και συχνά εμφανίζουν τάσεις παραίτησης. Επίσης, πολλές φορές διστάζουν να θέσουν υψηλούς στόχους εξαιτίας του φόβου αποτυχίας, αλλά και της χαμηλής αυτοεκτίμησης. Οι γονείς εδώ λοιπόν, διαδραματίζουν έναν άκρως σημαντικό, υποστηρικτικό ρόλο, καθώς η πραγματική αγάπη και το ενδιαφέρον τους βοηθούν στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και στην καταπολέμηση της ηττοπάθειας των νέων.
Ωστόσο, η παρουσία των γονέων επιφέρει και αρνητικές συνέπειες, όπως η απόρριψη χρήσιμων συμβουλών των γονέων από τους εφήβους. Συχνά οι γονείς απευθύνονται στα παιδιά τους με μία επιθετική προσέγγιση, ακόμη και αν επιδιώκουν να τα νουθετήσουν. Το γεγονός αυτό κάνει τους νέους να αντιδρούν αποτρεπτικά και αντιδραστικά, με αποτέλεσμα να μην αποδέχονται ορισμένες προτροπές και συμβουλές από τις οποίες μπορούν πράγματι να επωφεληθούν.
Δεν σπανίζουν βέβαια και οι επιπτώσεις στην ψυχολογία του εφήβου και συγκεκριμένα η επιβάρυνσή της με πίεση κα άγχος. Η ψυχολογική αυτή δυσφορία προκαλείται από την υπέρμετρη πίεση που ασκούν ορισμένοι γονείς στα παιδιά τους, προκειμένου να ασχοληθούν με ένα επάγγελμα με υψηλό κοινωνικό γόητρο. Άλλοι γονείς πάλι, διακρίνονται από μία επιτακτική επιθυμία να ακολουθήσουν τα παιδιά τους τις προσωπικές τους ανεκπλήρωτες επιδιώξεις στον επαγγελματικό στίβο. Έτσι, και στις δύο περιπτώσεις, δημιουργείται στη ψυχοσύνθεση του νέου ένας φόβος απογοήτευσης των γονέων τους και κατά συνέπεια, υπερφορτώνονται με άγχος.
Συνοψίζοντας, συμπεραίνουμε πως η διαδικασία ορθής επιλογής εργασίας και σπουδών ενδέχεται να παρουσιαστεί δύσκολη και στους νέους, αλλά και στους γονείς τους. Έτσι, προκειμένου να διευκολυνθεί η κατάσταση αυτή, θα ήταν καλό και οι δύο πλευρές να αποπνέουν κατανόηση, υπομονή και σεβασμό.
Γεωργία Παπαδοπούλου